عنصر مادی در جرم کلاهبرداری

فرض کنید آقای الف لباسی را از یک فروشگاه خریداری نموده و بابت ثمن آن مبلغی به فروشنده بدهکار شده است؛ در روز بعد آقای الف برای پرداخت مابقی ثمن لباس خریداری شده به فروشگاه مزبور مراجعه می نماید ولی فروشنده دیروز در آنجا حاضر نیست و شخص ب که دوست فروشنده است در آنجا حضور دارد. آقای الف هم به تصور این که این شخص شریک فروشنده است مبلغ بدهکاری خود را از جیب درآورده و به او می دهد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در اینجا درست است که شخص ب با نگفتن ماجرا باعث شده که شخص بدهکار در تصور غلط خویش باقی بماند ولی از آنجایی که هیچ نقشی در ایجاد این تصور غلط برای خریدار نداشته نمی‌توان او را تحت عنوان کلاهبرداری تحت تعقیب قرار داد زیرا نگفتن حقیقت به خریدار متوهم، ترک فعل است که نمی تواند عنصر مادی جرم کلاهبرداری را تشکیل دهد.

شرایط و اوضاع و احوال خاص جرم کلاهبرداری

برای تحقق بزه کلاهبرداری وجود شرایط و اوضاع و احوالی به شرح ذیل ضروری است:

توسل به وسیله یا رفتار فریبنده فریب خوردن قربانی در نتیجه استفاده از وسیله یا رفتار فریبنده تعلق داشتن مال تحصیل شده در نتیجه کلاهبرداری به قربانی

الف) توسل به وسیله یا رفتار فریبنده

وسیله یا رفتار ارتکابی در جرم کلاهبرداری دارای اهمیت است به طوری که اگر رفتار یا وسیله به کار رفته برای تحقق کلاهبرداری واجد شرایط قانونی نباشد، تحقق جرم را منتفی می سازد. برای ارتکاب کلاهبرداری لازم است فاعل جرم با انجام مانور متقلبانه مجنی‌علیه را فریب داده و از این طریق مال وی را ببرد. در تأیید این نظر آراء متعددی از دیوان عالی کشور صادر شده که قابل تأمل است. در اینجا بیان چند نکته ضروری است:

 خیانت در امانت چک جزوء کلاهبرداری می باشد؟

یکی از سوالاتی که در مورد خیانت در امانت چک مطرح شده است که آیا این جرم نیز کلاهبرداری است یا خیر ؟ در جواب باید گفت بله هست ولی کمی متفاوت می باشد که در یک مقاله دیگر به صورت کامل توضیح می دهیم.

در هنگام شکایت کیفری کلاهبرداری، بار اثبات تقلبی و غیر واقعی بودن وسیله به عهده شاکی و دادستان به عنوان مدعی‌العموم است.

صرف دروغگویی نمی تواند به عنوان رفتار متقلبانه برای تحقق کلاهبرداری قلمداد شود. استفاده از وسیله یا رفتار فریبنده می بایست قبل از بردن مال دیگری رخ داده باشد.

ب) فریب خوردن قربانی در نتیجه استفاده از وسیله یا رفتار فریبنده

شخصی که کلاهبردار سعی بر بردن مالش دارد باید در سایه توسل مرتکب به وسایل متقلبانه فریب خورده و مال خود را به او بدهد؛ بنابراین چنانچه قربانی جرم فریب اعمال و رفتار مرتکب را نخورد و مالی به او ندهد نمی توان قائل به تحقق کلاهبرداری بود. در این خصوص ضابطه شخصی مدنظر قرار می گیرد، یعنی مهم این است که شخص قربانی در نتیجه آن اعمال و رفتارها فریب بخورد هرچند عملیات فریبنده صورت گرفته باعث فریب عموم مردم نشود.

ج) تعلق داشتن مال تحصیل شده در نتیجه کلاهبرداری به قربانی

یکی دیگر از شروط تحقق کلاهبرداری این است که کلاهبردار با استفاده از عملیات فریبنده و فریب قربانی جرم مال متعلق به قربانی را ببرد، یعنی هدف مرتکب جرم دست یافتن به مال دیگران است بنابراین اگر مرتکب با توسل به مانور متقلبانه و فریب قربانی، مال خود را که نزد او می باشد از چنگ او درآورد نمی توان حکم به تحقق کلاهبرداری داد اگرچه ممکن است بر این عمل تحت شرایط خاصی عنوان مجرمانه دیگری قابل اطلاق باشد.

جرائم مطلق جرائمی هستند که صرف نظر از دست یافتن مرتکب به نتیجه دلخواه، تحقق می‌یابند و قابل تعقیب کیفری و مجازات هستند به عبارت دیگر همین‌که مرتکب با قصد و نیت مجرمانه اقدام به عملیات اجرائی جرم نماید و صرف نظر از اینکه چه نتیجه ای را مدنظر دارد و اینکه این نتیجه به دست آمده یا خیر قابل مجازات هستند. فرض کنید شخصی به دلیل عدم داشتن کارت پایان خدمت یا معافیت سربازی، امکان خروج از کشور را ندارد و با جعل گذرنامه قصد خروج از کشور را داشته باشد؛ حال صرف نظر از اینکه این فرد موفق شود از کشور خارج شود یا خیر، و در واقع از سند مجعولی که تهیه کرده استفاده بکند یا نه، همین مقدار که اقدام به جعل گذرنامه نموده و آن را به اتمام رسانیده، ارکان جرم کامل بوده و قابل مجازات است حتی اگر گذرنامه در همان زیرزمین مخفیانه‌ای باشد که محل جعل این گذرنامه بوده و هنوز هیچ استفاده‌ای از آن نشده باشد.

در مقابل جرائم مطلق، جرائم مقید قرار دارند که برای کامل شدن جرم و تعقیب و مجازات مرتکب، نیازمند حصول نتیجه دلخواه به عنوان آخرین رکن از عنصر مادی خود هستند. به عبارت دیگر جرائم مقید جرائمی هستند که حصول نتیجه شرط تحقق جرم در آنهاست. در اینجا مجدداً اشاره می‌شود که جرم کلاهبرداری جرمی مقید است که نتیجه آن یعنی بردن مال دیگری شرط وقوع آن است، پس اگر قربانی جرم فریب رفتار مرتکب را نخورد و مالش را به او ندهد، کلاهبرداری نیز محقق نشده و مرتکب قابلیت تعقیب کیفری را ندارد.

منبع: جام جم آنلاین

کلیدواژه: وکیل وکیل دادگستری جرم کلاهبرداری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۷۲۲۶۳۷۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

اثرات مقاومت در آن سوی آتلانتیک

دیپلمات پیشین کشورمان اعتراضات دانشجویان نسبت به جنایت‌های رژیم صهیونیستی را نشانه بسیار مهمی دانست که عنصر مقاومت در آن سوی آتلانتیک هم اثرات خود را به ثمر نشانده است.

به گزارش ایسنا، هشتمین ماه از آغاز عملیات طوفان الاقصی و جنایات رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه می‌گذرد، موج حمایت از مردم غزه و محکوم کردن تجاوزات اسرائیل تقریبا در اکثر کشورها به راه افتاده و این رژیم را مستاصل کرده است. دامنه حمایت از فلسطین و اعتراضات دانشجویی که از دانشگاه‌های آمریکا آغاز شده بود، همچنان ادامه دارد و علاوه بر آمریکا،‌ در بسیاری از کشورهای اروپایی از جمله انگلیس و فرانسه نیز شکل گرفته است. 

در حال حاضر تحولات بسیاری در خاورمیانه  و غرب آسیا شکل می‌گیرد که آینده آن‌ها نا معلوم است از تلاش‌هایی که بلینکن در جریان سفر به عربستان برای سازش با رژیم صهیونیستی انجام داد تا قطع روابط تجاری ترکیه با این رژیم، بخشی از این اتفاقات است که تا نتیجه جنگ غزه روشن نشود معلوم نیست این جریانات به کدام سمت و سو می‌رود.

«سید علی سقائیان» در گفت‌وگو با ایسنا در تحلیل خود از تحولات اخیر منطقه اظهار داشت: با توجه به اتفاقات اخیر در منطقه و بعد از انجام عملیات وعده صادق؛ شاهد هستیم که میوه‌های عنصر مقاومت در منطقه در حال عرصه و عرضه است، نمونه‌ آن اتفاقی است که در شبه جزیره عربستان با تلاش‌های رژیم جنایت‌کار آمریکا در ارتباط سازش با رژیم صهیونیستی افتاد که موفق به تحقق اهداف‌ و خواسته‌شان نشدند، از سوی دیگر در پی فشارهای سیاسی زیادی که در منطقه شکل گرفت ترکیه نهایتا وارد عمل شد و ارتباط تجاری خود را با رژیم صهیونیستی قطع کرد. 

وی تصریح کرد: عملیات وعده صادق نقطه عطف و عنصر مقاومت در منطقه است و از این پس باید به دنبال کسب موقعیت‌های برتر باشیم و چنین اقداماتی با تدبیر صحیح و پیش‌بینی دقیق صورت گیرد. 

اعتراضات دانشجویی که تقریبا در اکثر دانشگاه‌های غرب شکل گرفته از آمریکا آغاز شد، آمریکا متحد نزدیک رژیم صهیونیستی است و دانشجویان به دلیل حمایت‌های سیاسی و مالی ایالات متحده از این رژیم در پی تداوم جنایت‌ها علیه مردم غزه، دست به اعتراض زدند، این اعتراضات واکنش تندی را از سوی نتانیاهو به دنبال داشت و او دانشجویان را «اوباش یهودستیز» خطاب کرد و مدعی شد که این دانشجویان دانشگاه‌های برتر را تصرف کرده و خواستار نابودی اسرائیل هستند. 

سقائیان دیپلمات پیشین کشورمان یادآور شد: تظاهرات دانشجویان آمریکایی در دانشگاه‌های مختلف که از دانشگاه کلمبیا آغاز شد، خود نشانه بسیار مهمی است که نشان می‌دهد عنصر مقاومت در آن سوی آتلانتیک هم اثرات خود را به ثمر نشانده است.

وی همچنین یادآور شد این اتفاقات از برکات خون شهدا به ویژه شهدای مقاومت است که این راه همچنان ادامه دارد و علی رغم تمام تلاش مذبوحانه رژیم صهیونیستی در ترور سردارانی چون سردار زاهدی و یارانش در بخش کنسولی سفارت ایران در سوریه، عنصر مقاومت سرلوحه تمام شعارها، گفتارها و خواسته مردم مظلوم فلسطین و سایر نیروهای مقاومت قرار دارد. 

وی خاطرنشان کرد: اگر نیم نگاهی به آن سوی کشورها مانند آمریکا بیندازیم، موج جدید مقاومت علی‌رغم تفاوت‌های هویتی و مذهبی شکل گرفته و شاهد آزادی خواهی و دفاع از مردم مظلوم غزه و مسلمانان  هستیم. 

انتهای پیام